در فرهنگ ایرانی همه روز های سال فرخنده است. یکی از این جشن های فرخنده که نیاکان ما با شور و شوقی ویژه برپا می ساخته اند « سپندار جشن » یا « اسفندگان » بود. این جشن فرخنده در روز « اسفند » از ماه « اسفند » یا پنجمین روز از دوازدهمین ماه سال برگزار می شد. که امروزه بنا به دگرگونیهایی که در گاهشماری اوستایی صورت گرفته این جشن در 29 بهمن ماه برگزار می شود.

سپندارمذ ، یکی از امشاسپندان هفتگانه ( فرشتگان برتر) دین زرتشت است .

سپندارمذ در عالم معنوی مظهر محبت و بردباری و تواضع اهورامزدا (خداوند) است و در جهان مادی و جسمانی فرشته ای است موکل بر زمین ، و به این مناسبت آن را مونث دانسته و دختر اهورامزدا خوانده اند .

سپندارمذ موظف است که همواره زمین را خرم و آباد و پاک و بارور نگه دارد و هر کس به کشت و کار پردازد و خاکی را آباد کند در واقع خشنودی اسپندارمذ را فراهم کرده است .

این فرشته مانند خود زمین ، شکیبا و بردبار بوده و مظهر وفا ،گذشت ، اطاعت و صلح و سازش است .

سپندارمذ مانند زمین نماد عشق است و همچون زمین ،زشت و زیبا را به یک چشم می‌‌نگرد و همه را چون مادری در دامان پر مهر خود امان می‌‌دهد. به همین دلیل در فرهنگ ایران باستان "سپندارمذ" را به‌عنوان نماد عشق می‌‌پنداشتند. پسوند "گان" هم به معنی "جشن" است، و در نتیجه "سپندارمذگان" به معنی "جشن سپندارمذ" بوده و با توجه به مطالب گفته شده این جشن به زنان اختصاص داشته است.
در این روز زنان به شوهران خود محبت هدیه می‌‌دادند. مردان نیز زنان و دختران را بر تخت شاهی نشانده و به آنها هدیه می دادند و از این رو این جشن به جشن مژدگیران نیز معروف بوده است .
ما باید بر خود ببالیم که هزاره ها پیش تر از بعضی ملل به اصطلاح متمدن امروزی نیاکانمان روزی را برای ارج نهادن به جایگاه زن در جامعه برگزیده اند.
امروز زنان ایرانی بر خود می بالند از این که در سرزمینی زندگی می کنند که شیر زنانی چون پوروچیستا ، دوغدو ،روشنک ، پانته آ ، آرتمیس ، کاساندانا ، پروشات ، ماندانا ، آتوسا ، شهرناز ، ارنواز ، فرانک ، رودابه ، تهمینه ، گردآفرید ، فرنگیس ، منیژه ، بانو گشسب ، سمن ناز ، ویس ، کتایون ، همای ، پوراندخت ، آزرمیدخت ، گردویه ، شیرین ، خرمک ، رابعه قزداری ، سیمین بهبهانی ، سیمین دانشور ، پروین اعتصامی ، فروغ فرخزاد و بسیاری دیگر از زنان نام آور و مبارز را در خود پرورانده است.

منابع :

فرهنگ لغت دهخدا.

تاریخ اساطیری ایران- ژاله آموزگار.

فرهنگ ایران باستان- ابراهیم پورداوود.